Peter Vail (Петр Вайль, 1949-2009)

Posted by on Aralık 10, 2009 in Rusyadan

Devrimin küstürdüğü isimlerden biri daha, yazar, gazeteci, radyocu Peter Vail, 7 Aralık 2009 günü gözlerini sonsuza kapatırken, 1977’de başladığı göçmenliğini ebediyete taşıdı.

Peter Vail, 23 Eylül 1949’da Riga’da doğdu. Moskova Poligrafi Enstitüsü editörlük fakültesinden mezun oldu. 1977’de başlayan göç hayatı, 1995’te göçeceği ve vefatına kadar yaşayacağı Prag’da devam etti. Vefatına kadar, 1984’te New York şubesinde çalıştığı Rusya’nın Svoboda (Свобода) radyosunun Genel Yayın Yönetmenliğini yaptı. Burada kendisi gibi göçmen yazarlar Yosef Brodski, Sergey Dovlatov ve 1977’de Amerika’ya göç eden Rus yazar Aleksandr Genis’le tanıştı. Amerikada yayınlanan Novıy Amerikanets (Новый Американец) Dergisinin Genel Yayın Yönetmeni ünlü Rus yazar Sergey Dovlatov’la 13 yıl birlikte çalıştı. Aleksandr Genis’le aynı radyoda programlar yaptı. Çok çeşitli radyo programları hazırlayıp sunan Vail’in Zamanın Kahramanları (Герои Времени) adlı radyo programı uzun süre devam etti.

1989 yılından itibaren yazıları İnostrannaya Literatura (Иностранная Литература), Zvezda (Звезда), Vokrug Sveta (Вокруг Света): GEO (ГЕО) gibi süreli yayınlarda düzenli olarak yayınlandı. İnostrannaya Literatura ve Znamya edebiyat dergilerinin editörleri arasında yer aldı.

Kitaplarından bazıları: Mekan dahisi (Гений места), Vatanın Haritası (Карта родины), Bana Dair Şiirler (Стихи про меня).

Nobel Ödüllü ünlü Rus şair ve çevirmen Brodski hakkında üç değerli kitaba imza attı:

1- Yosef Brodski: Noel Şiirleri , (Бродский И. «Рождественские стихи»),

2- Yosef Brodski: Engebeli Yer (Бродский И. «Пересеченная местность»),

3- Yosef Brodski: Emekler ve Günler (Бродский И. Труды и дни).

Aleksandr Genis’le birlikte: 60’lı Yıllar: Sovyet İnsanının Dünyası (60-е: Мир советского человека), Americana (Американа), Sürgünde Rus Mutfağı (Русская кухня в изгнании), Anadil (Родная речь) kitaplarını yazdı.

Peter Vail, en ilginç kitaplarından biri olan Mekan dahisi’nin büyük bir bölümünü İstanbul’a ayırmıştı. Kitabın İstanbul- Byron, İstanbul- Brodski başlıklı bölümünde kendi gezi izlenimlerini aktarmasının yanısıra Byron, Brodski, Brodski’nin biyografı, çevirmen Lev Losev, yine Amerika’da yaşayan göçmen çevirmenlerden Tomas Ventslova’nın gözlemlerini, şiirlerini, İstanbul denemelerini harmanlıyor.

Kapadokya’yı gezmiş ve Ankara’ya gidip Anıtkabiri ziyaret etmiş değerli yazar Peter Vail, umarız Türk okuruyla geç de olsa tanışarak, unutulmayanlarımız arasında yer alır.