Yelena Şvarts (Елена Шварц, 1948-2010)

Posted by on Mart 14, 2010 in Çevirmen

Rusya’nın  değerli bir çevirmeni, şairi, yazarı daha 62 yaşında, 11 Mart 2010 günü, Petersburg’ta yaşamını yitirdi.

Şiir çevirilerine ve Rusya’nın önemli edebiyat eleştirmenlerinin hakkında yazdığı değerlendirme yazılarına dayanarak Rusya’nın Can Yücel’i olarak tanımlayabileceğimiz Şvarts, 17 Mayıs 1948 günü Leningrad’da doğmuştu. Leningrad Tiyatro, Müzik, Sinema Enstitüsü’nün tiyatro bölümünden mezun olmuştu.

Şiirlerini 1960’lı yılların sonundan itibaren  Rusya’da samizdat olarak, 1980’den itibarense Batı’da “22”, “Vestnik RHD”, “Eho”, “Strelets, Kovçeg”, “Muleta”, “Gnozis”, “Glagol”, “Tretya Volna”, “Grani” gibi süreli yayınlarda yayınlandı. “Dans Eden David” adlı şiir kitabı 1985’te, Amerika’da, “Muhabbet” şiir kitabı ise bir önceki kitabı gibi yine Rusya’dan önce Paris’te yayınlandı.

Şiirleri Sovyetler Birliğinde ilk kez  1985’te yayınlanan “Krug Şiir Seçkisi”nde “yer bulabildi”. Bu yıldan itibaren şiirlerini düzenli olarak “Vestnik Novoy Literaturı”, Kamera Hraneniya”, “Rodnik”, “Raduga”, “Avrora”, “Zvezda”, “Neva”, “Urbi”, “Znamya”, “N.L.O”, “Novıy Mir”, “Voprosı Literaturı”, “Staroye Literaturnoye Obozreniye”, “Kritiçeskaya Massa” gibi süreli yayınlarda yayınlamayı sürdürdü.

Toplam onbeş şiir kitabına imza atan, çevirmen-şair Yelena Şvarts‘ın kendi şiirleri de dört dile çevrildi. Hayatını Petersburg tiyatroları için yaptığı çevirilerle kazandı. En son çalışması olan İsveççe’den yaptığı şiir çevirileri Zvezda dergisinin Şubat 2010 sayısında yayınlandı.

1979’da Andrey Belıy, 1999’da Severnaya Palmira Edebiyat Ödüllerine, 2000 yılında Zvezda Edebiyat Dergisinin, 2006 yılındaysa Znamya Edebiyat Dergisinin verdiği ödüllere layık görüldü. 2003 yılında Triomphe, 2004 yılında Gogol ödüllerini aldı.